“อาจารย์ครับ เท่าที่อาจารย์ผ่านมา อาชีพอะไร หรือธุรกิจอะไรที่ต้นทุนต่ำ กำไรเร็ว หรือรายได้ดีที่สุด และทุกคนทำได้ครับ”
ผมก็หัวเราะแล้วก็ตอบว่า ถามเก่งนะ ยังนึกไม่ออกเลย เพราะที่คุณพูดนี่มันธุรกิจในฝัน หรืออาชีพในฝัน เท่าที่ผมทำธุรกิจมายังไม่เจอเลย ส่วนมาก กว่าจะได้ต้องเลือดตากระเด็นทุกอาชีพ ต้องลงทุน ต้องทำงานหนักกว่าจะได้กำไรแต่ละบาท ใช้เวลาหลายปี ธุรกิจที่ว่าน่าจะเป็นธุรกิจผิดกฎหมาย เช่น ขายยาเสพติด หรือ ประเภทคาบลูกคาบดอกเช่น โรงแรมม่านรูด ฯลฯ ไหนใครนึกได้ช่วยบอกอาจารย์หน่อย อาจารย์จะได้รีบไปทำบ้าง
ผมเกือบตกเก้าอี้ เมื่อนักศึกษาคนหนึ่งชูมือ แล้วบอกว่า “อาชีพ คอรัปชั่นครับ” ไม่ผิดกฎหมายง่ายมาก ต้นทุนต่ำมาก แต่กำไรสูงสุด และทุกคนทำได้ครับ
พอผมตั้งสติได้ บอกให้ทุกคนในห้องปรบมือให้กับคำตอบที่ผมคาดไม่ถึง เพราะไม่นึกว่านี่เป็นอาชีพหรือธุรกิจปกติ แม้ในใจคิดขัดแย้งแต่ก็บอกไปว่า “คุณเก่งมากนะ คิดได้ไง แต่ขอร้องอย่าทำเลยนะม้นบาป เชื่อเรื่อง “กฎแห่งกรรม” ไหม”
จริงซินะ ถ้าจะบอกว่าเป็นเป้าหมายสูงสุดทางธุรกิจ “ต้นทุนต่ำ กำไรสูง” อาชีพคอรัปชั่น เข้าเกณฑ์เปี๊ยบเลย และวันนี้ผลการวิจัย คนในประเทศไทยส่วนใหญ่กว่า ๘๐ % ยอมรับว่าเป็นเรื่องปกติในสังคม ยอมรับได้ ไม่ใช่เรื่องน่าอับอาย ไม่ผิดกฎหมาย (เพราะไม่เคยจับได้สักที หาพยานและเอกสารยาก)และคนที่มีเป้าหมายในอาชีพนี้ชัดเจน คือ นักการเมือง และข้าราชการประจำ ส่วนหนึ่ง ที่มุ่งเป้าในการแสวงอำนาจ แม้กระทั่งลงทุนซื้อตำแหน่ง ซื้อเก้าอี้ ซื้อเสียง เพื่อไปถอนทุนภายหลัง...ใช่เลย
ผมได้แต่ตอบนักศึกษาพร้อมกับหัวเราะว่า นี่เป็นวิชาที่ผมสอนไม่ได้ ไม่มีประสบการณ์ เป็นอาชีพที่กลัวที่สุด เกลียดที่สุด และแม้แต่คิดก็ยังไม่กล้า ทั้งที่ในเส้นทางธุรกิจที่ผ่านมา ล้วนเย้ายวนใจที่สุดเมื่อมีตำแหน่งสูงและมีอำนาจก็จะมีช่องทาง แต่ผมก็เห็นเพื่อนทางธุรกิจของผมเขาทำแบบหน้าตาเฉย ไม่กลัวบาป ไม่อายบาป ผมยอมรับว่าตัวเราขี้ขลาด “ใจไม่ถึง” และก็คิดเหมือนก้น ถ้าทำป่านนี้ผมคงรวยไปนานแล้ว ไม่ต้องลำบากจนแก่หรอก แต่ผมว่าผมอยู่อย่างนี้ พอมีพอกิน มีความสุขดีแล้ว ไปไหนก็ไม่ต้องกลัวใครเขานินทาลับหลัง ไปเจอหน้าใครก็ไม่ต้องสะดุ้งตกใจกลัวใครจะรู้ความลับเข้า
